Steeds meer vrouwen met zwangerschapsdiabetes stappen in preventietraject om later diabetes type 2 te vermijden
- Meer dan 4.000 vrouwen per jaar krijgen te maken met zwangerschapsdiabetes. Dat zijn er elk jaar meer, onder andere door betere screening, maar ook door onze ongezonde westerse leefstijl.
- Als zwangerschapsdiabetes onbehandeld blijft, is er risico op vroeggeboorte, zwangerschapsvergiftiging of een te hoog geboortegewicht van de baby waardoor de bevalling vaak moeilijker verloopt. Vrouwen met zwangerschapsdiabetes hebben ook 30 tot 50 procent kans om binnen de tien jaar diabetes type 2 te ontwikkelen.
- ‘Zoet Zwanger’ van Diabetes Liga zet in op preventie. Het traject verwelkomt vandaag de 20.000e vrouw.
- Nieuw in Zoet Zwanger: sensibiliseringsfilmpjes in het Turks en Arabisch om vrouwen met migratieachtergrond beter te bereiken.
Vandaag is de 20.000e vrouw met zwangerschapsdiabetes geregistreerd in de databank van Zoet Zwanger. Dat is een preventietraject van Diabetes Liga, met steun van de Vlaamse overheid, om vrouwen na de zwangerschap te wijzen op de gevaren van diabetes type 2. De voorbije vijf jaar is het aantal vrouwen dat ieder jaar in het traject stapt, verdubbeld. Zwangerschapsdiabetes komt dan ook steeds vaker voor in onze samenleving, onder andere doordat we tijdiger screenen in de zwangerschap, vrouwen gemiddeld op latere leeftijd zwanger worden en steeds vaker overgewicht hebben tijdens de zwangerschap. “Preventie is meer dan ooit nodig om de verder uitdijende diabetesgolf een halt toe te roepen. Onder andere bij moeilijker te bereiken doelgroepen, zoals vrouwen met een migratieachtergrond”, aldus Inge Everaert, Teamcoördinator Kenniscentrum, Beleid en Onderzoek van Diabetes Liga.
Zwangerschapsdiabetes raakt de laatste jaren steeds beter bekend bij het brede publiek. Het is een vorm van tijdelijke diabetes waarbij tijdens de zwangerschap voor het eerst abnormaal hoge bloedsuiker- of glucosewaarden worden vastgesteld. In totaal krijgen meer dan 4.000 vrouwen in Vlaanderen jaarlijks de diagnose, blijkt uit de meest recente cijfers van het Vlaams Studiecentrum voor Perinatale Epidemiologie (SPE). Zwangerschapsdiabetes kan bij iedere zwangere vrouw voorkomen doordat zwangerschapshormonen de insulinehuishouding in het lichaam verstoren. Vrouwen die op latere leeftijd zwanger worden, zwangere vrouwen met overgewicht en zwangere vrouwen met naaste familieleden met diabetes type 2 lopen een hoger risico. Ook vrouwen van allochtone afkomst hebben meer kans om zwangerschapsdiabetes te ontwikkelen.
Zoet Zwanger
Via het preventietraject Zoet Zwanger waarschuwt de Diabetes Liga vrouwen met zwangerschapsdiabetes na de bevalling voor het risico om diabetes type 2 op latere leeftijd te ontwikkelen. De 20.000e vrouw heeft zich vandaag geregistreerd in het project, dat sinds 2009 bestaat.
Prof. Katrien Benhalima, endocrinologe en autoriteit op vlak van zwangerschapsdiabetes: “Voor veel vrouwen is de diagnose van zwangerschapsdiabetes een wake-up call. Het is belangrijk deze vorm van diabetes snel op te sporen en goed te behandelen, anders loopt de vrouw een groot risico op een vroeggeboorte of zwangerschapsvergiftiging. Maar na de bevalling dalen de bloedsuikerwaarden meestal en verdwijnt daarmee het besef dat het risico groot is om diabetes type 2 te ontwikkelen. Vrouwen die zwangerschapsdiabetes gehad hebben, hebben 30 tot 50 procent kans om binnen de tien jaar diabetes type 2 te krijgen. Die vorm van diabetes is wel onder controle te houden, maar niet meer te genezen. Het is dus meer dan ooit van belang om vrouwen na de bevalling goed te begeleiden en zo het risico op diabetes type 2 te verkleinen.”
Jaarlijkse bloedsuikercontroles
De laatste jaren is het aantal vrouwen dat zich aanmeldt in Zoet Zwanger spectaculair gestegen, tot meer dan 2.300 per jaar. In vergelijking met vijf jaar geleden gaat het zelfs bijna om een verdubbeling. Minstens één op de twee vrouwen met zwangerschapsdiabetes laat zich na haar bevalling opvolgen via de Diabetes Liga. Het project Zoet Zwanger zorgt er niet alleen voor dat vrouwen gratis kunnen deelnemen aan workshops rond gezonde voeding én dat ze concrete tips en tricks krijgen om gezonder te leven, maar herinnert hen er ook 10 jaar lang aan om jaarlijks hun bloedsuikerwaarden te laten controleren bij de dokter.
Grafiek: aantal registraties van vrouwen in Zoet Zwanger tussen 2009 en 2022
Filmpjes in Turks en Arabisch
Nieuw dit jaar binnen Zoet Zwanger: de communicatie met de vrouwen gebeurt niet alleen meer in het Nederlands. Vrouwen kunnen er voortaan ook voor kiezen om alle informatie in het Engels of Frans te ontvangen. Zo bereikt het programma ook vrouwen die het Nederlands niet machtig zijn.
Opmerkelijk: de Diabetes Liga lanceert – via een samenwerking met de HoGent – ook sensibiliseringsfilmpjes in het Turks en Arabisch om vrouwen met Turkse, Marokkaanse of Arabische origine te informeren. Bij die doelgroep blijft diabetes vaak onderbelicht of zit het in de taboesfeer.
Bekijk en download de filmpjes hier
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits: “Het is heel belangrijk om vrouwen ervan bewust te maken dat er na zwangerschapsdiabetes wel degelijk een groot risico bestaat om later diabetes type 2 te ontwikkelen. Ik ben blij dat steeds meer vrouwen de weg vinden naar het project Zoet Zwanger. Maar we moeten blijven inzetten op voldoende preventie, zeker naar die doelgroepen die nu nog moeilijker te bereiken zijn en voor wie het aanbod nu vaak minder toegankelijk is. Daarom starten we heel bewust met een aangepast aanbod voor vrouwen met een Turkse of Marokkaanse etniciteit. Zij lijden tot 4 keer vaker aan diabetes type 2 in vergelijking met de rest van de bevolking.”
Nieuwe databank
Ook de databank van Zoet Zwanger werd het afgelopen jaar in samenwerking met IT-bedrijf Axians geoptimaliseerd. Sinds april gebeurt de registratie van de vrouwen via een nieuwe applicatie.
Inge Everaert, Teamcoördinator Kenniscentrum, Beleid en Onderzoek van Diabetes Liga: “Als we een diabetesgolf in de toekomst willen vermijden, zullen we nog extra moeten inzetten op preventie, bij álle doelgroepen. We zien dat vier op de tien zwangere vrouwen in Vlaanderen overgewicht hebben, maar ook vooral dat onze westerse leefstijl – ongezonde voeding en weinig beweging – diabetes in de hand werkt. Met gerichte programma’s als Zoet Zwanger willen we vrouwen bewust maken van de risico’s van overgewicht en een sedentaire leefstijl. Die kunnen chronische aandoeningen, waaronder diabetes type 2, in de hand werken. We zijn daarom heel blij dat steeds meer vrouwen de weg vinden naar ons preventietraject Zoet Zwanger. Samen met de hulp van de Vlaamse overheid, de zorgverleners in de ziekenhuizen én de huisartsen slagen we erin onze boodschap steeds verder uit te dragen.”
***
Info voor de pers
Voor meer info over zwangerschapsdiabetes of concrete getuigenissen van vrouwen, neem gerust contact op met:
Prof. Katrien Benhalima: katrien.benhalima@uzleuven.be; 016/340614
Inge Everaert, Teamcoördinator Kenniscentrum, Beleid en Onderzoek: inge.everaert@diabetes.be – GSM +32 472 42 15 18
Over Diabetes Liga vzw
De Diabetes Liga streeft als onafhankelijke vereniging naar de beste zorg en omkadering voor wie met diabetes wordt geconfronteerd. Het netwerk van de Diabetes Liga telt meer dan 30 000 sympathisanten: personen met diabetes en hun familie, professionals in de diabeteszorg en personen met een verhoogd diabetesrisico. De werking richt zich op verspreiden van kwalitatieve informatie, behartiging van de belangen van mensen met diabetes, creëren van een netwerk en ervaringsuitwisseling rond diabetes. In opdracht van de Vlaamse overheid werkt de Diabetes Liga aan een betere preventie & vroegdetectie van diabetes type 2.
